Blog

Kendine güvenen, neşeli, pozitif bir çocuk yetiştirmek isteyen anne – babaların çocuklarına karşı davranışlarını bu amaca hizmet edecek şekilde ayarlamaları gerekiyor. Hiç kimse çocuğunun hayatın getirdiği terslikler karşısında mücadele etmeyen, kolayca pes eden ve depresif duygulara kapılan biri olmasını istemez, değil mi? Kötümser insanlar daha çabuk ve daha kolay bunalıma girerler. Çocuğunuzun böyle biri olmaması için yapabileceğiniz birçok şey var.

İyimserlik denilince aklınıza ne geliyor? Bunun durmadan her şeyin ne güzel, ne harika olduğunu düşünmek olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Pozitif düşünce denilince kastedilen şey de bu değildir aslında. Hiç kimse için hayatın her anı mutlu geçmiyor, hepimizin başına terslikler geliyor, üzülüyoruz, sıkıntıya düşüyoruz, hayat yolunda tökezliyoruz. Pozitif düşünmek sürekli olarak boş bir iyimserlik içinde olmak, her zaman neşeli şeyler düşünmek değildir. Daha çok, güçlüklerin üstesinden bir şekilde gelmenin mümkün olacağına inanmak ve bu umutlu düşünceden alınan güçle ayakta kalmaktır. Olaylara iyimser bakan insanlar çareler bulmaya, çözümler üretmeye daha yatkındırlar. Kötümserler ise, bir sorunun çözülemeyeceğine o kadar inanırlar ki bir çözüm bulmak için gayret etmezler. Durumları olduğundan daha kötü görmeye eğilimlidirler.

Küçük çocukların çoğu yaradılıştan gelen pozitif bir bakış açısına sahiptirler aslında. Çok da rahat ve keyifli bir hayatı olmayan bir küçük bile dünyaya merak ve ilgiyle bakar ve keyiflidir, bir kedi yavrusunun peşinde koşarken veya parka götürüldüğünde coşku dolu ve mutludur. Bu durumun bir istisnası çocuğun gerçekten zor bir hayatı olması, asgari gereksinimlerden bile mahrum olması, şiddet veya taciz görmesi olabilir. Küçük çocuklar genelde iyimserliğe yatkındırlar. Kötümser olmaları durumunda bu çoğu zaman anne – babalarının veya yakın çevrelerindeki başka yetişkinlerin tutum ve davranışlarıyla ilgilidir. Bir çocuk anne babasının davranış kalıplarını ve sözlerini süngerin suyu emdiği gibi emer. Çocuğunuz sizin olayları yorumlama tarzınızı büyük ihtimalle kopyalayacaktır. Pozitif bir çocuk yetiştirmek istiyorsanız davranışlarınızı buna göre ayarlamalısınız. İşte size bu konuda yardımcı olacak fikirler:

*Bebeklik çağından itibaren çocuğunuzun temel ihtiyaçlarını fazla gecikmeden karşılayın. Uzun süre altı ıslak veya aç kalmasın. Güvenliğe dikkat ederek, bulunduğu çevreyi araştırıp keşfetmesi için fırsat verin. Mümkünse, özellikle hayatının birkaç ayında sabah uyanınca ve akşam uyumadan önce sizi görsün. Bebekler senkronize oyunları severler ve gülerek tepki verirler. Yaptığı hareketleri, çıkardığı sesleri taklit edin, güldüğü zaman gülün.

*Mutlaka çocuğunuza zaman ayırın. Ebeveynlerinden ilgi gören çocuklar daha mutlu, olumlu ve güvenli olurlar. Onunla kitap okuyun, yapboz yapın, parka gidin, yemek yapın, oyun oynayın.

*Eşinize, aile büyüklerine çocuğunuzun olumlu davranışlarından söz edin. Bunu çocuğun duyabileceği şekilde ve abartmadan yapın.

*Çocuğunuzu öpün, kucaklayın, ona gülümseyin.

*Çocuğunuz bir sorun yaşadığında sorunu onun namına çözmeyin, çözüm yolları göstermeyin. Müdahale etmeniz gereken durumlar mutlaka olacaktır ama önce onun nasıl bir çözüm düşündüğünü sorun. Güzel bir fikir bulursa takdir edin.

*Ona içinde umut teması olan, kahramanlarının zorluklardan sıyrılmak için mücadele ettiği ve başardığı hikayeler okuyun.

*Güzel ve olumlu davranışlarından hemen sonra onu sözlü olarak takdir edin ve hoşnutluğunuzu gösterecek şekilde fiziksel temasta bulunun; örneğin saçlarını okşayın. Her zaman olmamak kaydıyla parka götürmek, arkadaşıyla bir program yapmasına izin vermek gibi ödüller verin.

*Çocuğunuzun önünde kötümser yaklaşımlar göstermemeye çalışın. Onun bir durumla ilgili kötümser bir yorumu olursa olumlu alternatifleri de fark etmesi için yol gösterin.

*Çocuğunuzun özgüvenli olması ve başarmanın hazzını tatması için ona yeteneklerini ve becerilerini sergileme olanağı verin, ortam yaratın.

*Onu her koşulda, her durumda sevdiğinizi hissettirin. Bir davranışının, sözünün, düşük karne notlarının size üzüntü verdiğini bilsin elbette. Fakat bu yüzden sevginizin azaldığını düşünmesin.

*Kendi başına bir şey yapmak veya size bir konuda yardımcı olmak istediğinde şartlar uygunsa buna izin verin. Bir şeyi başarabildiğini, işe yaradığını hissetsin.

*Sıkıntısız ve rahat bir uykuya dalması için yattığı zaman onunla biraz sohbet edin.

*Masaya oturduğunuz zaman çocuğunuza yemekleri hangi sırayla yemek istediğini sorun. Okuyacağı kitapları veya kıyafetlerini seçmesine izin verin. Mümkün olan her konuda kendi seçimlerini yapmasını sağlayın.

*Övgüde de, cezada da dikkatli olun. Övgüleriniz yerinde, zamanında ve dozunda olsun; çocuk neden takdir edildiğini anlasın. Ceza verdiğiniz zaman bunu neden yaptığını anlatın. Davranışlarını sizden çekindiği için değiştirirse güvensiz biri olabilir.

*Çocuğunuz bir şey anlattığı zaman lafını bölmeyin, mümkünse yaptığınız şeyi bırakın ve onun anlattıklarına odaklanın. Anlattıklarının önemsendiğini düşünmesini sağlayın.

*Çocuğunuzun güçlü yanları, yeteneklerini gözlemleyin, kendisinin de fark etmesini sağlayın ve ona bunları sergilemesi, kullanması, değerlendirmesi için yol gösterin.

*Ona evde ve dışarıda sorumluluklar verin.

*Çocuğunuzu her zaman kollayın ama çok koruyucu davranmayın.

En değerli varlığınız olan çocuğunuz için bir bakıcı tutmayı düşünüyorsanız son derecede dikkatli ve titiz davranmanız gerekiyor. Belki aceleniz var, kısa süre içinde iyi bir dadı veya bir çocuk eğitmeni bulmanız gerekiyor ama aceleyle alınmış yanlış bir karar ciddi sorunlara yol açabilir. Sıklıkla bakıcı değiştirmek çocuğun psikolojisini bozar, başkalarına güven duygusunun gelişmemesine yol açar, huzurunu kaçırır, hatta bazen nedensiz kusmalara, mide – bağırsak sorunlarına yol açar. Öğrenme ve zihin mekanizmalarını olumsuz etkiler. Bu durumdan kaçınmanın yollarından biri doğru dadıyı bulmak için zaman ayırmak ve seçici davranmaktır. Çocuk bakıcısı seçerken dikkat edilmesi gereken noktalarla ilgili yazımızın size yol göstereceğini umuyoruz.

*Mümkünse çocuğunuz sizin evinizde bakılmalı, bakıcısının evinde değil. Zira hem çocuk kendini evinde, odasında daha güvenli ve rahat hisseder; hem de siz düzen, hijyen, güvenlik vb. konularda uyulmasını istediğiniz kuralları kendi evinizde daha rahat uygularsınız.

*Dadınız genç veya orta yaşlı olabilir, önemli olan yaşı değil, yapacağı işin gerektirdiği niteliklere sahip olmasıdır. Yine de çok genç veya ileri yaştaki kişiler bu alanda pek tavsiye edilmez. Çok genç bir insan yeterli sabır ve anlayışa sahip olmayabilir, işi dışındaki şeylerle ilgilenmeye fazlaca yatkın olabilir. Çok yaşlı biri ise çocuğu anlamakta zorlanır, onun enerjisine ayak uyduramaz.

*0 – 6 yaş dönemi çocukların gelişiminde çok önemli bir dönemdir. Bu yaş grubundaki çocuklar için eğitimli bir bakıcı tutulması çok faydalı olur. Çocuğunuzun temel ihtiyaçlarını karşılayacak, onu besleyecek, uyutacak, üstünü değiştirecek, güvenliğini sağlayacak biri sizin için yeterli mi? Yoksa çocuk gelişimi alanında eğitim almış birini mi tercih edersiniz? İkinci alternatif çocuğunuzun bedensel ve ruhsal gelişimi açısından daha iyi sonuçlar verir. Ayrıca, bir çocuk eğitmeni sıradan bir dadıdan daha yüksek ücret alır ve çoğu zaman çocuğun bakımı ve eğitimiyle ilgili olmayan işleri de yapmaya sıcak bakmayabilir. Bakıcı aramaya başlamadan önce bunları göz önünde bulundurmalısınız.

*Sabırlı olmayan, kolay ve çabuk sinirlenen biri iyi bir çocuk bakıcısı olamaz. Görüştüğünüz adayların bu yönünü anlamaya çalışın. Küçük çocuklar genellikle çok hareketlidirler, son derecede meraklı olurlar, her şeye dokunmak, her yere ulaşmak isterler, yerinde duramayan çocuklar vardır. Bu yüzden bakıcının sabırlı, anlayışlı, toleranslı (Gerektiği kadar tabii) ve enerjik olması önemlidir. Bütün bunları anlamak için bir deneme süreci yaşamayı önerebilirsiniz. Böylece bakıcı adayının çocuğunuzla iyi bir iletişim kurup kuramayacağını, ona nasıl davrandığını, aniden öfkelenen, kontrolsüz davranışlar sergileyen biri olup olmadığını, çocuğunuzun onu sevip sevmeyeceğini anlama şansınız olur. Bu denemeyi aklınıza yatan, istediğiniz özelliklere sahip olduğuna güvendiğiniz biriyle yapmalısınız. Zira, yukarıda da belirttiğimiz gibi, çocuğa bakım veren kişinin sıklıkla değişmesi sakıncalıdır. Bu süreçte çocuğunuz hoşnutsuz görünür veya memnun olmadığını ifade ederse durumu dikkate alın.

*Bakıcıdan neler isteyeceğinize dair bir liste çıkarın ve taleplerinizi görüştüğünüz adaylarla eksiksiz olarak paylaşın. İşe alım yapıldıktan sonra ortaya çıkan ekstra istekler hemen her zaman sorun çıkarır. Bakıcının sizden neler beklediğini de tam olarak öğrenin.

*Mümkünse çalıştıracağınız bakıcının ev ortamını görün. Çocuğunuz onun evinde bakılacaksa bunu kesinlikle yapın. Temiz bir insan mı, ailesiyle ve komşularıyla ilişkileri nasıl; bunları öğrenmeniz faydalı olur.

*Temizliğe ve hijyene dikkat eden, bu konularda bilinçli davranan bir bakıcıyı tercih edin. Böylece çocuğunuz bu konularla ilgili sağlık sorunları yaşamaz ve doğru bir temizlik eğitimi almış olur.

*Bir dadı, çocuk eğitmeni veya oyun ablası güler yüzlü ve hoşgörülü olmalıdır. İletişim becerisine sahip olmasına da dikkat etmelisiniz. Bu, çocuğunuzun psikolojisi açısından oldukça önemlidir. Sempatik, konuşkan, güleç bir bakıcıyla büyüyen çocuk daha girişken ve olumlu olur.

*Bakıcınız serinkanlı olmalı. Ani bir olumsuzlukta paniğe kapılmadan doğru kararı verebilmeli.

*Çocuk sağlığı ve hastalıkları hakkında biraz olsun bilgi sahibi olan bir bakıcı bulmaya çalışın.

*Çocuk bakıcısı seçerken adayların referanslarını dikkate alın ve kontrol edin.